Psoriasis is niet besmettelijk en kan dus niet via contact van de ene op de andere mens worden overgedragen. De oorzaak van psoriasis ligt in het DNA en in een afweerstoornis van de persoon zelf. Het ontstaat niet ten gevolge van bacteriën. Het is dus onmogelijk om via huidschilfers van iemand met psoriasis de ziekte te krijgen of een om infectie op te lopen.
Omdat de huidafwijkingen goed zichtbaar zijn hebben mensen hier last van. Hun kwaliteit van leven kan verlaagd zijn. Psoriasis kan een grote invloed hebben op het dagelijks functioneren. Vooral de reactie van mensen kan een grote impact hebben.
Zo wordt de hoornlaag met een constante snelheid steeds vernieuwd. Na ongeveer 28 dagen is er een geheel nieuwe huid. De ‘oude’ huidschilfertjes die worden afgestoten zijn zo klein dat men daar normaal niets van merkt. Bij psoriasis gaat de celdeling abnormaal snel. Het gehele proces is verstoord. Bij psoriasis vernieuwt de huid zich in ongeveer 4 of 5 dagen. Er ontstaan te veel huidcellen en deze krijgen niet de kans om volledig uit te groeien. Omdat het proces verstoord is reageert het immuunsysteem met een ontsteking. Hierdoor wordt de psoriasis huid dik en rood. De geactiveerde ontstekingscellen in de lederhuid houden de psoriasis in stand. Als er veel ontstekingscellen zijn kunnen er zelfs puistjes ontstaan. De meest kenmerkende symptomen zijn:
- Scherpbegrensde, rode vlekken
- Witte of zilverkleurige, droge, glanzende schilveringen
- Jeuk
- Putjes, gelige verkleuring van nagels
- Loslaten van de nageluiteinden
- Rode, gezwollen, pijnlijke gewrichten die warm kunnen aanvoelen
Erfelijkheid speelt een belangrijke rol. Psoriasis komt in sommige families betrekkelijk vaak voor. Dat wijst op erfelijke aanleg. Dat psoriasis deels een erfelijke ziekte is staat vast. Als je vader of moeder psoriasis heeft, dan is de kans om zelf de ziekte te krijgen 15%. Als je beide ouders psoriasis hebben dan is de kans 50%. In het plaatje met poppetjes zie je de kansberekening.
De precieze oorzaak van psoriasis is nog steeds niet bekend. Mogelijke omgevingsfactoren die psoriasis kunnen verergeren zijn stress, infecties, geneesmiddelen, huidbeschadigingen, obesitas, roken en alcohol.
Psoriasis kan op elke leeftijd ontstaan. Het ontstaat meestal voor het eerst rond de puberteit: tussen 15 en 20 jaar. De tweede piek is tussen 55 en 50 jaar.
De meest voorkomende is psoriasis vulgaris (‘gewone’ psoriasis). Ongeveer 90% van de mensen met psoriasis heeft het. Deze vorm is herkenbaar aan de duidelijk begrensde, (rode) schilferende plekken. Ze komen vooral voor op de strekzijde van de ellebogen, knieën, de scheenbenen, het behaarde hoofd en de op de (onder) rug. Psoriasis komt het vaakst op de ellebogen voor.
Psoriasis capitis is een vorm die op het behaarde hoofd zit. Deze komt relatief vaak voor. Psoriasis capitis jeukt en door het krabben verergert de psoriasis.
Psoriasis kan ook in de lichaamsplooien voorkomen. Dan spreekt men van een omgekeerde psoriasis of psoriasis inversa.
De oorzaak voor psoriasis is genetisch bepaald. Het heeft daarnaast ook de neiging te ontstaan in warme vochtige gebieden zoals de lichaamsplooien. Factoren zoals wrijving en infecties met schimmels en gisten dragen waarschijnlijk ook bij tot het ontstaan van psoriasis.De plekken zijn felrood en schilferen bijna niet. Ze zijn scherp begrensd en ze jeuken.
Psoriasis unguium
Nagelafwijkingen komen bij ongeveer de helft van alle mensen met psoriasis voor. Bij mensen die psoriasis met gewrichtsklachten hebben komen in 85% van de gevallen nagelafwijkingen voor. Soms komen de nagelafwijkingen zonder huid- en/of gewrichtsklachten voor. Dat laatste komt slechts in 5% van de gevallen voor.
Behandeling
Psoriasis hoeft niet, maar kan wel worden behandeld. Er zijn verschillende soorten behandeling tegen psoriasis. Al deze behandelingen onderdrukken de ontstekingsreactie. Ze kunnen de oorzaak van psoriasis niet wegnemen. Door de klachten te behandelen heeft de aandoening minder impact op de kwaliteit van leven en het dagelijks functioneren.
Er zijn 3 soorten behandeling:
1. Het insmeren van de plekken met een medicijn dat de psoriasis onderdrukt (lokale therapie)
2. Behandeling met ultraviolet licht (lichttherapie)
3. Behandeling met medicijnen die als tabletten of capsules worden ingenomen, of door middel van injecties (of een infuus) worden toegediend. Deze medicijnen komen zo via het bloed in de huid terecht (systemische therapie).
Voeding
Mogelijk vermindert een mediterraan dieet misschien de psoriasis. Een mediterraan dieet bevat veel vis, fruit, groenten, pasta, brood en peulvruchten. Dierlijke vetten zoals boter, room en reuzel kom niet in het dieet voor. De belangrijkste bron van vetten is olijfolie. Studies hebben aangetoond dat de behandeling van psoriasis minder effectief is als patiënten een vitamine D tekort hebben. Het lijkt dus logisch dat het slikken van Vitamine D psoriasis helpt te verminderen. Dit is tot nu toe nog niet wetenschappelijk aangetoond.
Comorbiditeiten
Een comorbiditeit is een aandoening die samen gaat met een andere aandoening. Niet alle patiënten met psoriasis krijgen comorbiditeiten. Een van de belangrijkste comorbiditeiten bij psoriasis is artritis psoriatica, de aantasting van de gewrichten. Een andere belangrijke comorbiditeit is het metabool syndroom. Mensen met ernstige vormen van psoriasis hebben vaker hart- en vaatziekten, een te hoog cholesterol, een tekort aan vitamine D, overgewicht en suikerziekte.
Een gezonde leefstijl met een volwaardige gezonde voeding, voldoende beweging en een gezond gewicht zijn belangrijk om metabole aandoeningen te voorkomen.
Andere comorbiditeiten zijn depressie en chronische ontstekingen in de darmen zoals Crohn en colitis ulcerosa. Soms kunnen mensen met psoriasis ook last krijgen van oogontstekingen (uveitis).
